آشنایی با صنایع‌دستی استان خراسان رضوی

انگشتر و زینت‌آلات عقیق و فیروز

شهر مشهد مهد سنگ‌های قیمتی و زینتی است؛ به‌طوری که آن را شهر جهانی سنگ‌های قیمتی نام نهاده‌اند. حدود ۲۲ سنگ قیمتی و نیمه قیمتی در استان خراسان رضوی شناسایی شده است

پوستین دوزی

پوستین دوزی و طراحی روی آن‌ها از صنایع دستی ارزشمند مشهد است. پوستین اثر ارزشمند هنرمندان شهرهای ییلاقی، شاندیز و قوچان است که از پوست گوسفند تهیه می‌شود.

سنگ تراشی و هرکاره تراشی

قدمت هنر هرکاره تراشی به حدود ۱۴ قرن می‌رسد. سنگ‌ هرکاره یا سنگ دیگ، در کوه‌های بینالود اطراف مشهد، به‌وفور یافت می‌شود؛ به‌همین خاطر هنر سنگ تراشی از گذشته‌های دور، در مشهد رواج داشته است.

فرش بافی

از زمانهای گذشته چوب یکی از عناصر دائمی مورد استفاده در معماری ایران بوده است. موقعیت ویژه ای که چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارد و تنوع انواع آن باعث شده است تا از این عنصر استفاده های بسیاری شود

گلیم بافی

گلیم بافی، هنر دست زنان روستایی و عشایر استان خراسان است که در کنار کار روزمزه انجام ‌می‌دهند. قدمت این هنر به دوران پیش از اسلام بازمی‌گردد و از زیر شاخه‌های هنر نساجی و بافندگی است.

نمد بافی

نمد بافی هنر دیرینه ایرانی است که در آن از پشم گوسفند استفاده می‌شود. دو خاصیت مهم پشم، یعنی جعد‌یابی و پوسته‌ای شدن، امکان تولید نمد را فراهم می‌آورند.

ارغوان بافی

ارغوان بافی نوعی هنر است که از به هم تنیدن ترکه‌های نازک درختچه ارغوان و البته گاهی هم شاخه‌های بیدمشک، به‌صورت تار و پود حاصل می‌شود. امروزه صنعت گردشگری با فروش صنایع دستی، همچون سبد بافی، حصیربافی و ارغوان بافی رونق گرفته است.

سماور سازی

استفاده از سماور طی سالیان طولانی با فرهنگ ایرانیان درآمیخته و همواره مورد توجه خانواده‌ها بوده است. واژه سمار، روسی و به معنی خود جوش است.

آینه‌کاری

یکی از جلوه‌های هنر که چشم هر زائر و مسافری را در مشهد به خود خیره می‌کند، آینه‌کاری دیوارهای حرم و حتی برخی هتل‌ها و مسافرخانه‌ها است.

تابلو‌ نقره

یکی از سوغاتی‌های ارزشمند و نفیس مشهد، که البته مشتری‌های خاص خود را دارد، تابلوهای نقره هستند. این تابلوها اندازه و قیمت متفاوتی دارند.

کاشی‌کاری سنتی

کاشی‌کاری و طراحی سنتی آن، یکی از آرایه‌های به‌کار رفته در معماری اسلامی است و قدمتی دیرینه دارد. صنعتگران و هنرمندان دوره هخامنشی، مبتکر و سازنده کاشی بوده‌اند.

مهر و تسبیح و سجاده

اگر به زیارت حرم امام رضا (ع) رفته باشید حتما سری هم بازارهای اطراف حرم زده‌اید. حال هوای این بازارها برگرفته از فضای خود حرم و مملو از فرشگاه‌های مهر و تسبیج و سجاده است.

فرت بافی

فرت بافتی نام نوعی نساجی سنتی است که با آن منسوجات مختلف مثل دستمال، بقچه، شال گردن، چادر شب، روسری، چادر، حوله و لباس، توسط نخ‌های تابیده یا ابریشم تولید می‌کنند.

جام ۴۰ کلید

جام ۴۰ کلید یا «۴۰ بسم الله» یکی از صنایع دستی قدیمی، زیبا و نفیس مشهد به شمار می‌رود که از جنس برنج است. جام ۴۰ کلید منقش به ۴۰ آیه قران است که با «قل» شروع می‌شوند.

چرم دست‌دوز

چرم شهر مشهد در ایران و دنیا شناخته شده است و از صنایع دستی مشهور و نفیس آن به شمار می‌رود. هنرمندان این رشته محصولات مختلفی را از چرم مرغوب تهیه می‌کنند

عطر مشهدی

عطر حرم یا عطر مشهدی از سوغاتی‌های معروف شهر مشهد و نوستالژی بسیاری از زائران حرم است. عطر مشهدی ترکیبی از دو عطر گل محمدی و گل یاس است.

شعر بافی

شعر بافی یا دست بافی، از صنایع دستی سنتی خراسان است و از دیرباز به‌عنوان یکی از مشاغل خانگی و کارگاهی شناخته می‌شود. شعر در لغت به معنی موی انسان یا حیوان است؛ ولی در بافندگی به‌نوعی پارچه اطلاق می‌شود.

خلعت یا کفن

کفن یا به عبارت دیگر خلعت آخرت، از سوغاتی‌های شهرهای مذهبی همچون مشهد است.